جراحی تومور هیپوفیز که با عنوان جراحی آندوسکوپیک ترانسفنوئیدال (transsphenoidal endoscopic) شناخته میشود رایجترین روش جراحی برای برداشتن تومورهای هیپوفیز است. محل قرارگیری غده هیپوفیز زیر مغز و بالاتر از قسمت داخلی بینی است. هیپوفیز وظیفه تنظیم اکثر هورمونهای بدن را بر عهده دارد.
جراحی آندوسکوپیک هیپوفیز با وسیلهای به نام آندوسکوپ انجام میشود. آندوسکوپ (endoscope) یک لوله باریک و محکم است که در آن میکروسکوپ، نور و دوربین تعبیه شده است. این لوله از راه بینی وارد بدن میشود و جراح میتواند از طریق دوربین تعبیه شدن در آن غده هیپوفیز بیمار را بر روی نمایشگر تماشا کند. در ادامه در مورد جراحی تومورهای هیپوفیز و خطرات آن بیشتر صحبت خواهیم کرد.
جراحی آندوسکوپیک هیپوفیز به منظور از بین بردن نوع خاصی از تومورهایی که در غده هیپوفیز رشد میکنند انجام میشود. انواع این تومورها را میتوانید در زیر مشاهده کنید:
· تومورهای ترشح کننده هورمون (Hormone-secreting tumors): این تومورها باعث افزایش تولید هورمونهایی میشوند که از طریق خون جابجا میشوند.
· تومورهای آدنوم (Adenoma): به این نوع تومورها آدنوم غیرفعال غدد درون ریز هیپوفیز هم گفته میشود. به دلیل اینکه بزرگ شدن این تومورها باعث ایجاد سردرد و مشکلات بینایی میشود اغلب با جراحی آنها را از بین میبرند.
· تومورهای سرطانی: این تومورها اغلب با ترکیبی از روشهای درمانی مانند جراحی، داروهای مخصوص درمان سرطان و پرتو درمانی بهبود پیدا میکنند.
جراحی آندوسکوپیک هیپوفیز یکی از جراحیهای ایمن است. با این حال خطرات رایج جراحیها مانند واکنش به داروهای بیهوشی، خونریزی و عفونت را هم به همراه دارد. برای دریافت آگاهی بیشتر در مورد این نوع جراحی میتوانید به کلینیک دکتر محمد صمدیان مراجعه فرمایید. در ادامه میتوانید با خطرات این نوع جراحی آشنا شوید:
· تراوش مایع مغزی نخاعی (CSF): CSF مایعی است که مغز را احاطه کرده و احتمال دارد بعد از انجام جراحی تومور هیپوفیز از بینی تراوش کند. در برخی موارد برای درمان این عارضه به یک عمل جراحی دیگر نیاز است.
· مننژیت (Meningitis): مننژیت نوعی عفونت است که در غشایی که مغز و نخاع را میپوشاند ایجاد میشود. مننژیت ممکن است بعد از انجام جراحی رخ دهد. همچنین امکان بروز مننژیت در صورت تراوش CSF افزایش پیدا میکند.
· آسیب دیدن بخشهای سالم غده هیپوفیز: در صورتی که بخشهای سالم غده هیپوفیز که مسئول ترشح هورمونها هستند در حین جراحی صدمه ببینند ممکن است بیمار بعد از جراحی نیاز به جایگزینی هورمون داشته باشد.
· ا ابتلا به دیابت بیمزه (Diabetes insipidus): در صورت صدمه دیدن بخشی از غده هیپوفیز که به کنترل ادرار کمک میکند، ممکن است بیمار به دیابت بیمزه مبتلا شود. این بیماری عوارضی مانند تکرر ادرار و تشنگی به همراه دارد.
· خونریزی شدید: در صورتی که در حین جراحی رگهای خونی بزرگ آسیب ببینند ممکن است بیمار دچار خونریزی شدید و مداوم به داخل مغز یا بینی شود.
· مشکلات بینایی: اعصاب مرتبط با بینایی که نزدیک به غده هیپوفیز هستند ممکن است در طول جراحی آسیب ببینند.
صرفنظر از موارد ذکر شده، باید به این موضوع دقت داشته باشید که جراحی تومور هیپوفیز برای افرادی که از تومورهای بدخیم رنج میبرند خطر کمتری نسبت به عدم درمان تومور دارد. در صورتی داشتن هر گونه سوال و برای دریافت مشاوره بیشتر بهتر است به سایت دکتر صمدیان متخصص جراحی مغز و اعصاب مراجعه کنید.
منبع:
https://www.hopkinsmedicine.org/health/treatment-tests-and-therapies/endoscopic-pituitary-surgery